Demir Eksikligi Zeka Geriligine Neden Olur Mu?

Demir eksikligi hepimizi yakindan ilgilendiren bir mevzu ve pek azimiz bu konuya yabanci kalma luksune sahibiz. Zira kan yapan bu mineralin azligi yuzunden birçok hastalik ortaya çikabiliyor ve bu kadar etkileri olan bir sorun olmasina ragmen insanlar demir eksikligi hakkinda gereken bilgiye ulasamiyor. Bu durumdan etkilenenlerin ve hemoglobin seviyesi dusenlerin sayisi hiç de azimsanmayacak kadar çok. Bazi istatistiklere gore her iki kisiden biri bu sorunla karsi karsiya. Bazilarine gore ise oran yuzde altmisi da geçmis bulunuyor. Her halukarda sozunu ettigimiz beslenme problemine çozum bulmak gerek ama su yada bu sebeple uzun sure bu durumla karsilasanlarin ozellikle merak ettigi bir husus var. Onlar, demir eksikligi zeka geriligine yol açar mi, diye soruyorlar. Guzel bir soru. Bakalim cevabini bulabilecek miyiz?

Demir eksikliginin vucudu etkisi almasi kansizliga neden olmasiyla ilgilidir. Kansizlik problemi ortaya çiktiginde damarlarinizda her dakika tum vucudunuzu dolasan ve oksijen tasiyan kirmizi kan hucrelerinin sayisi ve buyuklugu azalir. Azalan kirmizi kan hucreleri eskisi kadar oksijen tasiyamaz olur. Bu duruma anemi denir ve anemi kansizlik anlamina gelmektedir. Aneminin ilk ve en açik gorulen etkisi ise yorgunluktur. Oksijen alamamak bitkinlige ve zayifliga yol açar ve beynin de yeterli oksijen alamamasina neden olur. Bu yuzden demir eksikligi ilk olarak bedeni etkilese de zihin de onun sonuçlarindan kendini kurtaramaz. Peki, bu durum zeka bozukluguna yol açar mi?

Demir eksikligi beyin hucrelerinin yetersiz oksijen almasina sebep olmakla beraber oksijen seviyesindeki bu azalma noronlara zarar verecek siddette olmuyor. Zaten bu kadar siddetli bir oksijen sikintisi yasasaniz olursunuz. Demir eksikliginin neden oldugu oksijensizlik durum noronlarin geçici olarak yavas çalismasina yol açiyor ve çogu durumda kalbiniz daha hizli çalisarak durumu idare ediyor ve beyni oksijensiz birakmiyor. Bu uzun vadede kalp hastaligina yol açiyor ama beyniniz dogrudan bir zarar gormuyor. Oyleyse, en azindan yetiskinler için demir eksikliginin zeka gerilemesine yol açmadigini soyleyebiliriz. Ama çok çocuklar için durum farkli. Gelisme çagindaki çocuklarda kansizlik kalici gelisim bozukluklarina yol açar ve bu bozukluklar arasinda zihinsel gelisim bozukluklari vardir. Bu yuzden, demir eksikligi neden olur, çok iyi bilmeli ve bu eksikligi mutlaka engellemeliyiz. Zira, demir eksikligi hangi hastaliklara yol açar, diye baktigimizda çok farkli ve riskli hastaliklarla karsilasiyoruz ve hiçbirimiz bu hastaliklara yakalanmak istemez. Demir eksikliginden korunmanin en iyi yontemi ise bol demir içeren yiyecekler tuketmek ve demir emilimini engelleyen yiyecek ve içeceklerden uzak durmaktir.